Cytadela Kajtbaja w Aleksandrii
Cytadela Kajtbaja to nie tylko imponująca budowla militarna, ale również żywy świadek burzliwych dziejów Aleksandrii. Położona na malowniczym cyplu wyspy Faros, w miejscu dawnej latarni morskiej, uważanej za jeden z siedmiu cudów starożytnego świata, cytadela stanowi wyjątkowe połączenie historii, strategii i architektury. Dlaczego to miejsce przyciąga tysiące turystów z całego świata? Oto wszystko, co warto wiedzieć o tym klejnocie średniowiecznej inżynierii wojskowej.
Historia Cytadeli Kajtbaja
Geneza budowy – ochrona przed inwazją
Budowę twierdzy rozpoczął sułtan Al-Ashraf Abu Al-Nasr Qaitbay w 1477 roku, w czasach panowania dynastii mameluków. Jej celem było zabezpieczenie egipskiego wybrzeża przed potencjalnym atakiem ze strony Imperium Osmańskiego. Miejsce wybrano nieprzypadkowo – to tutaj stała kiedyś słynna latarnia morska z Faros, zniszczona przez trzęsienie ziemi.
Zmienne losy fortecy
W okresie osmańskim cytadela pełniła kluczową rolę w systemie obronnym wybrzeża. W czasach Napoleona Bonaparte została czasowo przejęta przez wojska francuskie. Później, za panowania Muhammada Alego, cytadela przeszła gruntowną renowację, przystosowując się do nowoczesnych potrzeb wojskowych XIX wieku.
Architektura i struktura cytadeli
Zewnętrzne mury i fortyfikacje
Twierdza zajmuje powierzchnię około 2 feddanów (ponad 8 tys. m²) i posiada zewnętrzny mur z półokrągłymi wieżami rozmieszczonymi w regularnych odstępach. Główna brama znajduje się po stronie południowej, a przy wejściu widoczna jest marmurowa tablica z edyktem sułtana Al-Ghouri, zakazującym kradzieży i przemytu broni.
Wieża główna
W północno-wschodniej części cytadeli znajduje się główna wieża – masywny, trójpoziomowy budynek o wysokości 17 metrów i szerokości 30 metrów. Składa się z:
-
I poziomu – zawiera meczet cytadelny z minaretem wkomponowanym w strukturę wieży.
-
II poziomu – mieści pomieszczenia żołnierskie, galerie i sale odpraw.
-
III poziomu – to przestrzeń magazynowa na broń i wyposażenie oraz kwatera dowódcy.
Znaczenie strategiczne cytadeli
Kluczowy punkt obrony Egiptu
Dzięki swojemu położeniu przy wejściu do portu wschodniego w Aleksandrii, cytadela pełniła przez wieki funkcję bastionu ochronnego przed morskimi inwazjami. To miejsce, gdzie zbiegają się szlaki morskie, było punktem obserwacyjnym i centrum koordynacji obrony wybrzeża.
Symbol potęgi mameluków
Cytadela nie była jedynie strukturą wojskową – stanowiła także demonstrację siły i inżynierskiej maestrii mameluków. Dziś jest jednym z najlepiej zachowanych przykładów militarnej architektury islamu późnego średniowiecza.
Zwiedzanie Cytadeli Kajtbaja
Godziny otwarcia i bilety
-
Godziny: codziennie od 08:00 do 17:00
-
Cena biletu: 60 EGP
-
Dostępność: obiekt nieprzystosowany dla osób na wózkach
Co warto zobaczyć?
-
Wnętrza wieży głównej i galerie wojskowe
-
Meczet z czasów mameluków
-
Widok na Morze Śródziemne z górnego tarasu
-
Ruiny latarni morskiej z Faros wkomponowane w mury cytadeli
Praktyczne wskazówki
-
Zalecane wcześniejsze przybycie, by uniknąć tłumów
-
Warto zabrać przewodnik lub skorzystać z aplikacji turystycznych z audiodeskrypcją
-
Dla miłośników fotografii: zapytaj o możliwość robienia zdjęć, ponieważ obowiązują ograniczenia
Ciekawostki o cytadeli
-
Kamienie wykorzystane do budowy cytadeli pochodzą z ruin latarni morskiej z Faros.
-
Edykt sułtana El-Ghouriego wciąż widoczny jest przy głównym wejściu.
-
Sułtan Qaitbay był znany z budowy wielu fortec i meczetów – cytadela w Aleksandrii to jego najsłynniejsze dzieło.
-
Cytadela przetrwała bombardowania podczas okupacji brytyjskiej w XIX wieku.
-
W latach 1904-2000 przeprowadzono kilka etapów renowacji pod nadzorem Ministerstwa Starożytności Egiptu.
Podsumowanie
Cytadela Kajtbaja to nie tylko świadectwo militarnych ambicji średniowiecznego Egiptu, ale też fascynujące miejsce, w którym historia spotyka się z majestatycznym pięknem architektury. Jej strategiczne znaczenie, imponująca budowa oraz położenie na tle Morza Śródziemnego sprawiają, że stanowi obowiązkowy punkt na mapie każdego turysty odwiedzającego Aleksandrię.
[caption id="attachment_3511" align="alignnone" width="674"]
Cytadela Kajtbaja w Aleksandrii[/caption]
Najczęściej zadawane pytania (FAQ)
Czy cytadela Kajtbaja jest dostępna dla osób niepełnosprawnych?
Niestety nie – z uwagi na ukształtowanie terenu i historyczny charakter budowli.
Jak długo trwa zwiedzanie cytadeli?
Średnio od 1 do 2 godzin, zależnie od zainteresowania i tempa zwiedzania.
Czy wewnątrz cytadeli można robić zdjęcia?
Obowiązują ograniczenia – warto zapytać o pozwolenie przy wejściu.
Czy warto skorzystać z przewodnika?
Zdecydowanie tak – przewodnik wzbogaci wizytę o historyczne ciekawostki i kontekst kulturowy.
Czy cytadela znajduje się w centrum Aleksandrii?
Tak, na końcu ulicy El-Sayalah Sharq, blisko portu wschodniego.
Czy w cytadeli są jakieś eksponaty muzealne?
Cytadela nie pełni funkcji muzeum, ale jej architektura i pozostałości to żywe eksponaty.
[caption id="attachment_3512" align="alignnone" width="625"]
Cytadela Kajtbaja w Aleksandrii[/caption]