Grobowiec Paya i Rai w Sakkarze

Grobowiec Paya i Rai w Sakkarze – W samym sercu nekropolii w Sakkarze, nieopodal piramidy Dżesera, znajduje się niezwykły kompleks grobowy dwóch wysoko postawionych urzędników z XVIII dynastii: Paya i jego syna Rai. Grobowiec ten, zachwycający swoją architekturą, dekoracjami i unikatowym układem pochówkowym, stanowi cenne źródło informacji o życiu dworskim za panowania Tutanchamona i następnych władców Nowego Państwa. W poniższym artykule przybliżymy Ci historię tego miejsca, jego odkrycia, strukturę oraz znaczenie historyczne.

Kim byli Pay i Raia?

Pay – zarządca haremów faraona

Pay był wysokim urzędnikiem za panowania faraona Tutanchamona. Pełnił funkcję nadzorcy haremu faraona – prestiżowej i bardzo odpowiedzialnej roli. Harem faraona był nie tylko miejscem zamieszkania żon i konkubin, ale także centrum edukacyjnym i politycznym, co czyniło z Paya osobę o ogromnym wpływie.

Raia – żołnierz i urzędnik

Raia, syn Paya, rozpoczął karierę w armii, lecz później objął funkcję po ojcu jako zarządca haremu. To właśnie Raia znacznie rozbudował grobowiec, dodając nowe elementy architektoniczne i rozbudowując części podziemne, w tym swoje własne miejsce pochówku.

Architektura grobowca

Układ i struktura

Grobowiec Paya i Rai składa się z kilku kluczowych elementów:

przedsionka z kaplicą od strony wschodniej,
dziedzińca otoczonego kolumnadą (perystylowego),
trzech kaplic od strony zachodniej,
komór grobowych pod ziemią.

Kaplice oraz przedsionek dekorowane są malowidłami wykonanymi na tynku glinianym. Część centralna oraz dziedziniec zachowały fragmenty reliefów, co stanowi niezwykłą wartość artystyczną i historyczną.

Rozbudowa przez Raię

Raia, przejmując grobowiec po ojcu, nie tylko go uzupełnił, ale nadał mu nową formę. Do grobowca dobudował przedsionek, nowe komory i zapewnił miejsce na wspólny pochówek z ojcem, co było bardzo rzadkie w tamtej epoce.

Historia odkrycia

Odkrycia w XIX i XX wieku

Grobowiec został odkryty już w 1828 roku, a jego fragmenty trafiły do muzeów w Paryżu i Florencji. Niemiecki egiptolog Lepsius w 1843 r. zabrał dwa stelę Rai do Berlina. Dopiero w latach 1994-1998 przeprowadzono profesjonalne wykopaliska prowadzone przez Egypt Exploration Society oraz Narodowe Muzeum Starożytności w Leiden.

Restauracja i udostępnienie

W 2007 roku grobowiec przeszedł gruntowną konserwację, a w maju 2011 został otwarty dla zwiedzających razem z innymi grobowcami Nowego Państwa w Sakkarze.

Znaczenie historyczne i artystyczne

Dekoracje i styl

Styl dekoracji w grobowcu łączy tradycyjne elementy sztuki XVIII dynastii z indywidualnym podejściem charakterystycznym dla prywatnych grobowców urzędniczych. Malowidła przedstawiają sceny ofiarne, pracę rzemieślników oraz życie codzienne.

Wspólny pochówek

Fakt, że ojciec i syn zostali pochowani razem, świadczy o silnych więziach rodzinnych i symbolicznym przekazaniu funkcji oraz odpowiedzialności. Jest to unikatowe znalezisko w dziejach egipskich pochówków urzędniczych.

Informacje praktyczne dla turystów

Lokalizacja: Nekropolia w Sakkarze, ok. 20 km na południe od Gizy
Godziny otwarcia: codziennie 08:00—04:00
Cena biletu: 140 EGP (Nowe grobowce Nowego Państwa)
Dostępność: brak udogodnień dla osób na wózkach
Fotografia: wymagana zgoda

Zakończenie

Grobowiec Paya i Rai w Sakkarze to nie tylko fascynujący zabytek architektoniczny, ale także źródło cennej wiedzy o życiu urzędniczym, strukturach społecznych i zwyczajach pochówkowych za czasów XVIII dynastii. Dzięki swojej bogatej historii, unikatowym dekoracjom i rzadko spotykanej strukturze rodzinnej stanowi punkt obowiązkowy na mapie egiptologicznych eksploracji.

FAQ – Grobowiec Paya i Rai w Sakkarze

Pay był zarządcą haremu faraona Tutanchamona w XVIII dynastii.

Czy Raia był synem Paya?

Tak, Raia był synem Paya i następcą na stanowisku zarządcy haremu.

Jakie dekoracje znajdują się w grobowcu?

Zarówno malowidła na tynku, jak i reliefy ukazujące sceny codziennego życia oraz ofiary.

Czy grobowiec jest otwarty dla turystów?

Tak, od 2011 roku można go zwiedzać w ramach kompleksu grobowców Nowego Państwa.

Gdzie znajdują się zabytki z grobowca?

Fragmenty grobowca trafiły do muzeów w Paryżu, Florencji i Berlinie. [caption id="attachment_2978" align="alignnone" width="480"]

Grobowiec Paya i Rai w Sakkarze[/caption]

Grobowiec Paya i Rai w Sakkarze – Sekrety życia dostojników XVIII dynastii