Wyspa Philae w Asuanie – Wyspa Bogini Izydy w Asuanie: Cud Starożytnego Egiptu, który Ocalał Przed Zapomnieniem
🏝️ Wprowadzenie: Klejnot Nilu ukryty między tamami
Na południu Egiptu, u bram Wielkiej Tamy Asuańskiej, znajduje się niezwykłe miejsce –Wyspa Philae w Asuanie , znana w starożytności jako „Perła Egiptu”. Mimo swych niewielkich rozmiarów (450 x 150 metrów), przyciągała podróżników i pielgrzymów przez tysiąclecia. Otoczona palmami i kwitnącą roślinnością, była miejscem kultu bogini Izydy, gdzie powstały jedne z najpiękniejszych świątyń starożytnego Egiptu.
🏛️ Historia wyspy Philae: od świętego centrum po zatopioną przeszłość
📜 Philae w czasach faraonów i Greków
Monumenty Philae pochodzą z czterech wielkich epok: końca okresu faraońskiego, czasów ptolemejskich, rzymskich i wczesnochrześcijańskich. Centralnym punktem wyspy była zawsze Świątynia Izydy, bogini magii, macierzyństwa i miłości. W okresie ptolemejskim miejsce to rozkwitało jako jedno z najważniejszych centrów religijnych.
🌊 Zatopienie wyspy i zagrożenie dla dziedzictwa
Kiedy w 1902 roku zbudowano pierwszą tamę w Asuanie, wyspa zaczęła być regularnie zalewana wodą. Po podniesieniu poziomu tamy w latach 1929–1934, budowle znajdowały się pod wodą przez większość roku. Z wody wystawały jedynie górne partie pylonów i kiosk Trajana.
🏗️ Przeniesienie Świątyni Izydy: cud inżynierii XX wieku
🛠️ Operacja UNESCO: ratowanie dziedzictwa
W latach 70. XX wieku UNESCO zainicjowało projekt ratowania świątyni. Cały kompleks został starannie rozebrany, a następnie zrekonstruowany na nowej wyspie – Agilkia, położonej tuż na południe od oryginalnego miejsca. W marcu 1980 roku odbyło się uroczyste otwarcie kompleksu dla publiczności.
🚤 Jak dostać się na wyspę Agilkia?
Dziś turyści mogą dotrzeć do Philae motorówką – 15-minutowy rejs po Nilu to część magicznego doświadczenia. Sama wyspa nie jest przystosowana dla wózków inwalidzkich, ale piękno miejsca rekompensuje wszelkie trudności.
🕌 Świątynia Izydy: serce wyspy Philae
🔱 Architektura i symbolika
Świątynia Izydy to jedno z najpiękniejszych miejsc sakralnych starożytnego Egiptu. Składa się z ogromnego pylonu wejściowego (18 m wysokości, 45 m szerokości), dziedzińca, sali hypostylowej, przedsionka i sanktuarium. Każdy z elementów bogato zdobiony scenami rytualnymi i inskrypcjami ku czci bogów.
🦁 Strażnicy bramy i Dom Narodzin
Dwa granitowe lwy z okresu rzymskiego strzegą wejścia. Po lewej stronie znajduje się elegancki Dom Narodzin (Mammisi), ozdobiony scenami związanymi z narodzinami Horusa, syna Izydy.
✝️ Zmiana funkcji w epoce chrześcijańskiej
W czasach chrześcijańskich sala hypostylowa została przekształcona w kościół – malowidła pokryto tynkiem, a na kolumnach wyryto krzyże.
🏛️ Kiosk Trajana: „Łoże Faraona”
Ten prostokątny kiosk otoczony 14 kolumnami z kwiatowymi kapitelami to najbardziej rozpoznawalny symbol Philae. Mimo że niektóre elementy pozostały niedokończone, zachwyca on lekkością formy. Na jego ścianach cesarz Trajan przedstawiony jest w scenach ofiarnych wobec Ozyrysa, Izydy i Horusa.
🌿 Wyspa pełna życia: roślinność, mitologia i aura magii
Nawet dziś, dzięki resztkom starożytnych osadów, wyspa zachwyca zielenią i tropikalnymi roślinami. W mitologii egipskiej Philae była miejscem, gdzie spoczęły szczątki Ozyrysa – dlatego kult bogini Izydy był tu tak silny. Każdy kamień opowiada historię, a każda kolumna mówi szeptem starożytnych modlitw.
📸 Czy warto odwiedzić wyspę Philae?
Zdecydowanie tak! To nie tylko zabytek, to podróż w czasie. Mimo że wiele świątyń w Egipcie robi wrażenie, Philae łączy piękno, mistycyzm i historię, tworząc niepowtarzalne doświadczenie. Dla fotografów, pasjonatów historii i podróżników – to punkt obowiązkowy na mapie Egiptu.
ℹ️ Praktyczne informacje
-
Cena biletu: 180 EGP
-
Dojazd: łodzią motorową z przystani w Asuanie
-
Dostępność: brak udogodnień dla osób niepełnosprawnych
-
Czas zwiedzania: około 2 godziny
-
Najlepsza pora: poranek lub późne popołudnie (dla światła i temperatury)
🧠 FAQ – Najczęściej zadawane pytania o wyspę Philae i Świątynię Izydy
❓ Jak dostać się na wyspę Philae?
Aby dostać się na wyspę Agilkia (gdzie przeniesiono kompleks świątyń Philae), należy udać się do przystani w Asuanie i popłynąć łodzią motorową. Rejs trwa około 15 minut i jest możliwy codziennie.
❓ Co oznacza słowo „Philae”?
Nazwa „Philae” pochodzi prawdopodobnie z greckiego przekształcenia staroegipskiej nazwy „Pilak”, co oznaczało „koniec”, ponieważ była to południowa granica Egiptu.
❓ Gdzie pierwotnie znajdowała się wyspa Philae?
Oryginalna wyspa Philae znajdowała się między pierwszą a drugą kataraktą Nilu, tuż poniżej dawnego koryta rzeki w pobliżu Asuanu. Po budowie tamy została zalana i kompleks przeniesiono na wyspę Agilkia.
❓ Czym jest Świątynia Hathor na wyspie Philae?
To mniejsza świątynia znajdująca się na wschód od głównej Świątyni Izydy. Została zbudowana w czasach Ptolemeuszy i była poświęcona bogini muzyki i miłości – Hathor. Jej wnętrza zdobią sceny z tańczącymi małpkami i muzykami.
❓ Dlaczego Świątynia File jest tak ważna?
Świątynia była jednym z najważniejszych centrów kultu bogini Izydy i ostatnim miejscem, w którym praktykowano religię starożytnego Egiptu – aż do VI wieku naszej ery.
❓ Dlaczego Świątynia Izydy została przeniesiona?
Po budowie tamy w Asuanie wyspa Philae była corocznie zalewana wodami Nilu, co zagrażało całemu kompleksowi. Dzięki projektowi UNESCO przeniesiono ją na wyżej położoną wyspę Agilkia.
❓ Gdzie znajdowała się Świątynia Izydy?
Pierwotnie na wyspie Philae, ale obecnie znajduje się na wyspie Agilkia, do której została przeniesiona kamień po kamieniu w latach 70. XX wieku.
❓ Czym jest Wyspa Lorda Kitchenera?
To mała wyspa na Nilu w pobliżu Philae, słynąca z ogrodu botanicznego założonego przez brytyjskiego generała Horatia Kitchenera. Znana dziś jako Wyspa Botaniczna.
❓ Czym jest Tama w Asuanie?
Tama Asuańska to gigantyczna konstrukcja hydrotechniczna, zbudowana w latach 1960–1970, która utworzyła Jezioro Nasera. Miała kluczowy wpływ na gospodarkę Egiptu, ale też na losy wielu starożytnych zabytków, w tym Philae.
❓ Kim była Izyda?
Izyda to jedna z najważniejszych bogiń egipskiego panteonu – opiekunka rodzin, bogini magii i uzdrawiania. Była żoną Ozyrysa i matką Horusa.
❓ Kim był Ozyrys?
Ozyrys był bogiem śmierci, odrodzenia i świata podziemnego. Według mitu został zabity przez brata Seta, a później wskrzeszony przez Izydę.
❓ Co wiemy z Wikipedii o bogini Izydzie?
Wikipedia opisuje Izydę jako jedną z centralnych postaci egipskiej mitologii. Jej kult rozprzestrzenił się również poza Egipt – aż do Grecji i Rzymu. Symbolizuje macierzyństwo, opiekę, mądrość i siłę kobiecą.
❓ Jaka była rola Horusa i Seta w micie o Izydzie?
Horus był synem Izydy i Ozyrysa, który pomścił śmierć ojca, walcząc z Setem – bogiem chaosu. Konflikt ten był symboliczną walką dobra ze złem.
❓ Dlaczego przeniesiono świątynię Philae?
Z powodu budowy tamy w Asuanie świątynia była regularnie zalewana. Aby ocalić ją przed zniszczeniem, UNESCO przeniosło ją na wyspę Agilkia.
❓ Czy świątynia Izydy to jedyny zabytek na wyspie?
Nie – oprócz niej zobaczyć można Kiosk Trajana, świątynię Hathor, łuk Hadriana i inne mniejsze sanktuaria.
❓ Jak dostać się na wyspę?
Transport odbywa się małymi łodziami motorowymi z portu w Asuanie – trwa około 15 minut.
❓ Czy dzieci mogą zwiedzać świątynię?
Tak, to bezpieczne miejsce dla rodzin z dziećmi, choć warto uważać na śliskie nawierzchnie.
❓ Co warto zabrać ze sobą?
Woda, nakrycie głowy, krem z filtrem i aparat fotograficzny to podstawa!
🏁 Zakończenie: Cuda przeszłości wciąż żywe
Wyspa Philae w Asuanie to więcej niż ruiny – to miejsce, które przetrwało wieki, zatopienie, zapomnienie i zmartwychwstało dzięki międzynarodowemu wysiłkowi. To opowieść o bogach, ludziach i ich miłości do piękna. Niezależnie od tego, czy jesteś pasjonatem historii, czy szukasz chwili kontemplacji nad Nilem – Philae dostarczy Ci emocji, których nie zapomnisz.
[caption id="attachment_2800" align="alignnone" width="679"]
Wyspa Philae w Asuanie[/caption]
[caption id="attachment_2804" align="alignnone" width="675"]
Świątynia Izydy na wyspie File[/caption]
[caption id="attachment_2805" align="alignnone" width="675"]
Świątynia Izydy na wyspie File[/caption]
[caption id="attachment_2806" align="alignnone" width="675"]
Świątynia Izydy na wyspie File[/caption]
[caption id="attachment_2807" align="alignnone" width="675"]
Wyspa Philae w Asuanie[/caption]